Kongres Katoliczek i Katolików działa już rok. Kilkanaście tematycznych grup w ramach tego reformatorskiego oddolnego ruchu przez ostatni rok pracowało nad diagnozami sytuacji w polskim Kościele i nad propozycjami zmian. Warto zajrzeć na stronę Kongresu i przeczytać opinie, refleksje osób, które angażują się w te różnorodne prace.
Ale dziś chcę przedstawić efekt pracy zespołu „Troska o Stworzenie”, który powstał w reakcji na bardzo słabą recepcję wśród polskich katolików encykliki Laudato si’ papieża Franciszka. 22 stycznia 2022 r. zespół zaprezentował publicznie efekty swoich rozmów, dociekań i obserwacji. Prezentację można zobaczyć TUTAJ.
Autorzy raportu nie odkrywają niczego nowego, kiedy piszą, że naukowcy mówią o dramatycznym, zagrażającym życiu kolejnych pokoleń postępującym niszczeniu stworzonego przez Boga świata. Ale to jest tylko wstęp, pozwalający czytelnikom przypomnieć sobie, jak ekspansywna eksploatacja zasobów Ziemi, zmiany klimatyczne, skażenie środowiska i zanikanie bioróżnorodności, a przede wszystkim nieetyczne globalne gospodarowanie skutkujące niesprawiedliwościami społecznymi, sprawiają, że Ziemia choruje coraz poważniej.
Celem Raportu, piszą jego autorzy, jest omówienie stosunku duchownych i świeckich do współczesnych problemów ekologicznych, na tle faktów mówiących o dewastacji środowiska i w kontekście nauczania Kościoła powszechnego w obszarze ekologii integralnej. Dokument uwzględnia też postulaty i propozycje działań wiodących do nawrócenia ekologicznego polskich katolików.
Raport składa się z kilku części. Część pierwsza uzasadnia dlaczego troska o środowisko wynika z wiary i nieodłącznie wiąże się z miłością do Boga i bliźnich, o czym katolicy wydają się nie zawsze wiedzieć. Następnie, pobieżnie, ale w oparciu o najnowsze dane naukowe, przedstawione są najważniejsze zagrożenia środowiskowe: zmiany klimatyczne, dewastacja przyrody, zanieczyszczenie powietrza, gleby i wód, wymieranie gatunków, przedmiotowe traktowanie zwierząt.
Wszystkie te zjawiska, mówi raport, mają wymiar etyczny, skutkują krzywdą człowieka i innych czujących istot już teraz i w przyszłości. Ich przyczynami są chciwość, pycha, niesprawiedliwość, zawiniona niewiedza, a skutkami: choroby, śmierć, bieda, wykluczenie, cierpienie. Smutny i groźny obraz, jaki wyłania się z przeglądu problemów środowiskowych, prowadzi autorów do zdefiniowania „grzechu ekologicznego” – jako grzechu przeciwko życiu i przeciwko przyszłym pokoleniom. Ten grzech jest tak naprawdę grzechem wobec Pana Stworzenia.
Wobec tych zagrożeń i niefrasobliwości ludzi pojawiają się pytania: czy my – katolicy łączymy naszą wiarę z troską o stworzenie?; czy na co dzień naprawiamy, to co zostało zepsute, czy zmieniamy nasz styl życia tak, aby nikogo na Ziemi nie krzywdzić? Jeżeli nie, to dlaczego?
Raport odnosi się bardzo często do społeczno-ekologicznej encykliki Laudato si’ Papieża Franciszka, ale przywołuje też stanowiska jego poprzedników, świadectwa myślicieli i świętych, a także nieliczne, ale jednak jednoznacznie przychylne trosce o środowisko, wypowiedzi polskiego Episkopatu.
Dlaczego więc w polskim Kościele zamiast o grzechach ekologicznych i potrzebie ekologicznego nawrócenia mówi się o ekologizmie, zagrożeniu „lewactwem”, albo biocentryzmem? Dlaczego przeciętny katolik nie wiążą troski o środowisko ze swoją wiarą? Co stoi na przeszkodzie ekologicznemu nawróceniu. Czy duchowość ekologiczna to jakiś wymysł, przemijająca moda?
Na te inne pytania znajdziecie Państwo w raporcie „Troska o stworzenie próba naszej wiary” odpowiedzi lub próby wytłumaczenia. Znajdziecie też postulaty i propozycje konkretnych działań, które mogłyby sprawić, że nasze środowisko obudzi się i zaangażuje w ratowanie wspólnego domu. Zachęcam do lektury i do współpracy w zespole Troska o Stworzenie.
Pełny tekst raportu jest dostępny tutaj: https://kongreskk.pl/wp-content/uploads/2022/01/Troska-o-Stworzenie-proba-naszej-wiary.pdf
A tu, na YouTube, nagranie prezentacji raportu: https://youtu.be/8SHRt-KJtJ0
