O historii propagandy i jej współczesnych formach mówił na spotkaniu online prof. Jacek Warchala z Uniwersytetu Śląskiego.
Nasz Gość to socjolingwista zajmujący się m.in. komunikacją społeczną i manipulacją językową. W ub.roku opublikował książkę pt.Formy perswazji ( Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego).
Usłyszeliśmy nie tylko definicje propagandy ale też krótki rys historyczny, bo przecież „Propaganda nie czekała swej nazwy, aby isnieć, działać”- cytował prof. Warchala Jana Parandowskiego. Warunki do rozwoju propaganda znajduje zawsze tam, gdzie trzeba oddziaływać na masy. Działanie propagandowe tworzy wspólnoty złączone ideami wroga, wodza, mitologizacją rzeczywistości i dzieleniem jej na „my” i „oni”. Nie operuje dowodzeniem i argumentami, ale forsuje znaczenia, kreuje fakty, wybiera je, a inne pomija, odwołuje się do emocji. Zawsze chodzi o przewagę nad odbiorcami, zawsze celem jest manipulacja.
Pytania i uwagi słuchających pozwoliły podjąć także ważne dziś pytanie, dlaczego poddajemy się propagandzie? Nie obyło się bez odniesień do naszej współczesności. Narracja partii rządzącej jest spójną opowieścią trafiającą do wyborców. Znajdujemy w niej wiele elementów propagandy jak choćby etykietowanie przeciwników politycznych, spiskową teorię dziejów czy brutalizację języka. Równocześnie ta właśnie narracja polityczna usytuowana jest w kulturze popularnej. Propaganda boi się sztuki, bo wolność autora tekstu literackiego , filmu czy spektaklu teatralnego jest warunkiem jej uprawiania. Równocześnie jednak podporządkowuje sobie sztukę -taką która odwołuje się do mechanizmów propagandy, np. tworzy mity narodowe.
Jak stawiać czoła propagandzie? Jak się bronić? Z toku żywej rozmowy po słowach Gościa wynika jeden wniosek: edukować, poznawać mechanizmy propagandy, dbać o wolność słowa.
Spotkanie zorganizował Klub “Tygodnika Powszechnego” w Bielsku-Białej.
